TB in India: જો ઉધરસ 2 અઠવાડિયાથી વધુ સમય પછી પણ દૂર ન થાય, તો તે ટીબી, ક્ષય અથવા ક્ષય રોગનું લક્ષણ હોઈ શકે છે. જ્યારે કોઈને ટીબી માટે પરીક્ષણ કરાવવાનું કહેવામાં આવે છે, ત્યારે તે સ્વીકારવું તેમના માટે મુશ્કેલ બની જાય છે! ‘મને ટીબી કેવી રીતે થઈ શકે?’ આ સારવાર વિલંબનું એક સૌથી મોટું કારણ છે.
WHO અને વર્લ્ડ ટીબી રિપોર્ટ અનુસાર, ટીબી એ છેલ્લી કેટલીક સદીઓથી ચેપ અને મૃત્યુદરના સંદર્ભમાં અગ્રણી ચેપી રોગ સાબિત થયો છે. વિશ્વમાં ટીબીના કારણે દર મિનિટે એક વ્યક્તિનું મૃત્યુ થાય છે અને વૈશ્વિક સ્તરે ભારતમાં સૌથી વધુ દર છે.
લોકોમાં ખુલ્લામાં થૂંકવાની આદત (Open Spitting Culture)એ પણ દેશમાં ટીબી (TB in India) વધારવામાં મોટી ભૂમિકા ભજવી છે.
ભારતમાં ટીબીના દર્દીઓની સૌથી વધુ સંખ્યા | TB in India
WHO ના ડેટા મુજબ, વિશ્વના 64% ટીબીના દર્દીઓ 7 દેશો (ભારત, ઈન્ડોનેશિયા, ચીન, ફિલિપાઈન્સ, નાઈજીરીયા, પાકિસ્તાન અને દક્ષિણ આફ્રિકા)માં જોવા મળે છે.
વિશ્વના 27% ટીબીના દર્દી ભારતમાં
TB in India
એ પણ ચિંતાનો વિષય છે કે ગ્લોબલ ટીબી રિપોર્ટ 2023 અનુસાર વર્ષ 2022માં દેશમાં સૌથી વધુ ટીબીના કેસ નોંધાયા છે. વિશ્વમાં ટીબીના કુલ દર્દીઓમાંથી 27% ભારતમાં (TB in India) છે.
મહારાષ્ટ્રમાં ગંભીર સ્થિતિ
તે જ સમયે, મહારાષ્ટ્રમાં દેશમાં સૌથી વધુ ટીબીના દર્દીઓ છે. એક અહેવાલ મુજબ, 12 કરોડથી વધુની વસ્તી ધરાવતા મહારાષ્ટ્રમાં 2.5 લાખથી વધુ ટીબીના દર્દીઓ હોવાની અપેક્ષા છે.
તેમાંથી લગભગ 1 લાખ લોકો ખાનગી ડોક્ટરો પાસેથી સારવાર મેળવે છે, જ્યારે બાકીના દર્દીઓ રાજ્ય અને મ્યુનિસિપલ હેલ્થ કેર યુનિટમાં સારવાર મેળવે છે. મહારાષ્ટ્રમાં 2022માં કુલ 2.33 લાખ ટીબીના દર્દીઓ મળી આવ્યા હતા. જેમાં નાના ગામડાઓ અને અંતરિયાળ વિસ્તારોના ટીબીના દર્દીઓનો સમાવેશ થતો નથી.
ખુલ્લામાં થૂંકવાથી ચેપ ફેલાય છે
ટીબી એક ચેપી રોગ છે અને તેનો ચેપ ઘણી રીતે ફેલાય છે. તેનું એક કારણ છે ખુલ્લામાં થૂંકવું. જાહેરમાં થૂંકવા પર પ્રતિબંધ અને દંડ વસૂલવાની જોગવાઈઓ હોવા છતાં, રસ્તાઓ પર ખુલ્લેઆમ થૂંકતા લોકો દરેક જગ્યાએ સરળતાથી જોવા મળે છે.
“ટ્યુબરક્યુલોસિસ (Mycobacterium Tuberculosis) ના જંતુઓ માઇક્રોસ્કોપિક છે અને ચેપી (Sputum-Infected) ટીબીના દર્દીના શ્વસન સ્ત્રાવમાં હાજર હોય છે. જ્યારે દર્દી ખાંસી, છીંક કે થૂંકે છે ત્યારે તે બહારની હવા સાથે ભળી જાય છે અને શ્વાસ દ્વારા અન્ય લોકોના શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે. જેના કારણે સામેની વ્યક્તિ પણ ટીબીથી સંક્રમિત થઈ જાય છે.”
– ડો. પાર્થિવ શાહ, ચેસ્ટ ફિઝિશિયન (Pulmonologist)
ખુલ્લામાં થૂંકવું અહીં સામાન્ય હોવાથી ટીબીના જંતુઓ સરળતાથી ફેલાય છે.
રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી પડે તો ખતરો!
જો કે, ટીબીનો ચેપ લાગ્યા પછી, વ્યક્તિમાં ટીબી વધશે કે વિકસિત થશે તે તેની શારીરિક સ્થિતિ પર આધાર રાખે છે. જો વ્યક્તિની રોગપ્રતિકારક શક્તિ મજબૂત હોય તો ચેપ છતાં રોગ થતો નથી. પરંતુ જો રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી હોય, તો ચેપ પછી તરત અથવા થોડા સમય પછી ટીબી વિકસી શકે છે.
લેટેસ્ટ સમાચાર માટે અહી કલિક કરો
યુ-ટ્યુબ ચેનલમાં શોર્ટ્સ જોવા અહીં કલિક કરો
ગુજરાતના મહત્વના સમાચાર માટે અહીં ક્લિક કરો
રોમાંચક સમાચાર માટે અહીં ક્લિક કરો