- આરોગ્ય – મેડીટેશન કરવાના ફાયદા
ધ્યાનની લોકપ્રિયતા દિવસેને દિવસે વધી રહી છે કારણ કે તે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. ધ્યાન વિચારોને કેન્દ્રિત કરવા અને પોતાની જાતની જાગૃતિ વધારવા માટે કરવામાં આવે છે. એટલે કે મેડિટેશન તણાવથી દૂર રહેવામાં મદદરૂપ બને છે. મેડિટેશનમાં તમારા વિચારો વધુ સારા રાખવાની સાથે તમારા મગજને યુવાન રાખવામાં મદદ કરે છે. કિર્તન ક્રિયા મેડિટેશનની એક રીત છે, જે તમારા વિચારોને કેન્દ્રિત કરવા માટે એક મંત્રને આંગળીઓની ગતિ સાથે જોડે છે. વધતી ઉંમરમાં યાદશક્તિ સંબંધિત સમસ્યાઓને દૂર કરવામાં મદદરૂપ થાય છે.
- ધ્યાન તમારા માનસિક સ્વાસ્થ્યને સુધારી શકે છે
- ધ્યાન તમને ચિંતા અને તણાવથી પણ રાહત આપી શકે છે
- ધ્યાન કરવાથી તમે નશાની લતથી પણ દૂર રહી શકો છો.
ધ્યાન એ તમારા મનને તમારા વિચારોને ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા અને રીડાયરેક્ટ કરવા માટે તાલીમ આપવાની પ્રથા છે. ધ્યાનની લોકપ્રિયતા દિવસેને દિવસે વધી રહી છે કારણ કે વધુને વધુ લોકો તેના ઘણા સ્વાસ્થ્ય લાભો શોધે છે. ધ્યાન એટલું ફાયદાકારક છે કે લોકો તેને પોતાની જીવનશૈલીનો એક ભાગ બનાવી રહ્યા છે. ઘણા લોકો તેમના તણાવને ઘટાડવા અને એકાગ્રતા વિકસાવવા માટે ધ્યાન પણ કરે છે. આજે અહીં અમે તમને ધ્યાનના કેટલાક એવા ફાયદા જણાવીશું જે તમને તમારા સ્વાસ્થ્યને સુધારવામાં મદદ કરી શકે છે.
તમારે પણ કેમ કરવું જોઈએ, આ 9 ફાયદા જાણીને તમે પણ કરશો ધ્યાન
ધ્યાનના ફાયદા
1. તણાવ ઘટાડે છે-
ધ્યાન આપણને તણાવ ઘટાડવામાં ઘણી મદદ કરે છે. સામાન્ય રીતે, હોર્મોનનું સ્તર વધવાનું કારણ માનસિક અને શારીરિક તણાવ છે. તણાવ આપણા શરીરમાં ઘણી હાનિકારક અસરો પેદા કરે છે જેના કારણે તે આપણી ઊંઘ, ઉદાસી, ચિંતા અને બ્લડપ્રેશરને અસર કરે છે. પરંતુ ધ્યાન તાણ-સંબંધિત પરિસ્થિતિઓમાં સુધારો કરે છે, જેમાં બાવલ સિંડ્રોમ, સ્ટ્રેસ ડિસઓર્ડરનો સમાવેશ થાય છે.
2. ચિંતાને નિયંત્રિત કરે છે-
ધ્યાન ચિંતાના વિકારના લક્ષણોને ઘટાડવા માટે દર્શાવવામાં આવ્યું છે, જેમ કે ફોબિયા અને ગભરાટના હુમલા. ધ્યાન ચિંતાને દૂર કરવામાં મદદરૂપ છે. મનને શાંત કરવા માટે ધ્યાન ખૂબ જ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.
3. સ્વ-જાગૃતિમાં વધારો કરે છે-
ધ્યાનના અમુક પ્રકારો તમને તમારી જાતની મજબૂત સમજ વિકસાવવામાં મદદ કરી શકે છે, જેનાથી તમે તમારા શ્રેષ્ઠ સ્વમાં વૃદ્ધિ પામી શકો છો.
4. ઊંઘ સુધારે છે-
મોટા ભાગના લોકો ઊંઘની કમીથી ખૂબ જ પરેશાન રહે છે. એક અભ્યાસ અનુસાર, એવું જાણવા મળ્યું છે કે જે લોકો ધ્યાન કરે છે તેઓ સારી ઊંઘ મેળવવામાં સફળ થઈ શકે છે. મેડિટેશનમાં નિપુણ બનવાથી તમને રેસિંગ અથવા એસ્કેપિંગ વિચારોને નિયંત્રિત અથવા રીડાયરેક્ટ કરવામાં મદદ મળી શકે છે જે ઘણીવાર નિંદ્રા તરફ દોરી જાય છે. ધ્યાન તમારા શરીરને આરામ કરવામાં, તણાવ મુક્ત કરવામાં અને તમને શાંતિપૂર્ણ સ્થિતિમાં લાવવામાં મદદ કરી શકે છે.
5. ખરાબ આદતોથી છુટકારો મેળવવામાં મદદ કરે છે-
ધ્યાન આપણને આપણી ખરાબ આદતોથી છુટકારો મેળવવામાં મદદ કરી શકે છે. એક અભ્યાસ દર્શાવે છે કે ધ્યાન ધ્યાન પુનઃદિશામાન કરવામાં, ઇચ્છાશક્તિ વધારવા, લાગણીઓ અને આવેગને નિયંત્રિત કરવામાં અને વ્યસનના કારણોને સમજવામાં મદદ કરે છે.
6. પ્રેક્ટિસમાં દયા કેળવે છે-
ધ્યાન તમારા અને અન્ય લોકો પ્રત્યે સકારાત્મક લાગણીઓ જાગૃત કરે છે. મેટ્ટા એ ધ્યાનનું એક સ્વરૂપ છે જે દયાળુ વિચારો અને લાગણીઓ વિકસાવે છે.
7. ધ્યાનનો સમયગાળો વધે છે-
ધ્યાન કરવાથી ધ્યાનનો સમયગાળો વધે છે. ઉદાહરણ તરીકે, આઠ-અઠવાડિયાના ધ્યાન અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે સહભાગીઓની ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાની ક્ષમતામાં સુધારો થયો છે. થોડા સમય માટે ધ્યાનની પ્રેક્ટિસ કરવાથી પણ તમને ફાયદો થઈ શકે છે.
8. વ્યસન મુક્ત કરવામાં મદદ મળે છે – ધ્યાન દ્વારા તમે જે માનસિક શિસ્ત વિકસાવી શકો છો તે વ્યસન સામે લડવામાં મદદ કરી શકે છે. તે તમારા આત્મ-નિયંત્રણ અને વ્યસનયુક્ત વર્તણૂકો માટે ટ્રિગર્સની જાગૃતિ વધારીને નિર્ભરતા તોડવા માટે મદદ કરી શકે છે.
૯. ઉંમર-સંબંધિત મેમરી લોસ ઘટાડી શકે છે – ધ્યાન તમારા ધ્યાન અને વિચારની સ્પષ્ટતામાં સુધારો કરીને તમારા મનને યુવાન રાખવામાં મદદ કરી શકે છે. વય-સંબંધિત મેમરી લોસ ધરાવતા લોકોના અભ્યાસોએ દર્શાવ્યું છે કે તે ન્યુરોસાયકોલોજિકલ પરીક્ષણો પર પ્રભાવ સુધારી શકે છે.
ધ્યાનના શારીરિક લાભ
ધ્યાનથી શરીરમાં ફેરફાર થાય છે અને શરીરના દરેક કોષ નવી શક્તિથી ભરાઈ જાય છે. જેમ જેમ શરીરમાં પ્રાણશક્તિ વધતી જાય છે તેમ તેમ આનંદ, શાંતિ અને ઉત્સાહ મળતા જાય છે.
શારિરિક રીતે ધ્યાનથી શું મદદ મળે છે:
- (બ્લડપ્રેશર) લોહી નું દબાણ ઓછું કરે છે.
- લોહીનાં ક્ષાર ઓછા કરે છે અને આવેશનાં આક્રમણ ઓછા કરે છે
- તનાવને લીધે ઉદ્ભવતી પીડા ઓછી કરે છે, જેમકે તનાવનો માથાનો દુખાવો, અલ્સર (ચાંદા), અનીદ્રા, સ્નાયુ અને સાંધાની તકલીફો
- સેરેટોનીનનું ઉત્પાદન વધે છે જે મનોદશા (મૂડ) અને વર્તણુક સુધારે છે
- રોગ પ્રતિકારક શક્તિ વધે છે
- જેમ જેમ આંતરિક શક્તિનું મૂળ મળતુ જાય, શક્તિ ની સપાટી વધતી જાય
ધ્યાનના માનસિક ફાયદા
ધ્યાન મગજના તરંગો ને આલ્ફા સ્ટૅટમાં લાવે છે જેનાથી દર્દનાશક શક્તિ વધે છે. મન તરોતાજા, કોમળ, (નરમ) અને સુંદર બને છે, નિયમિત ધ્યાન કરવાથી:
- આવેશ ઘટે છે
- લાગણીઓની સમતુલતા સુધરે છે
- સર્જનાત્મકતા વધે
- આનંદ – ખુશી વધે
- અંતઃસ્ફૂરણા વધે
- તકલીફો નાની લાગવા માંડે
- ધ્યાનથી મન આરામદાયક પરિસ્થિતિને લીધે કેન્દ્રિત અને વિસ્તૃત થઈ વધુ સજાગ બને છે
- સજાગ મન વિસ્તૃત ન થાય તો તેને લીધે તનાવ, ક્રોધ અને હતાશા આવે.
- ચેતના વિસ્તૃત થાય પણ મન સજાગ ન હોય તો કામ કરવાની આળસ આવે, વિકાસ રૂંધાય
- સજાગ મનનું સમતોલન અને ચેતનાની વિસ્તૃતિ પરિપૂર્ણતા લાવે.
ધ્યાન તમને જાગૃત કરે છે કે તમારી આંતરિક મનોદશા જ ખુશી-આનંદની માત્રા કેટલી છે તે નક્કી કરે છે અને મન પ્રફુલિત રાખે છે તો તમારે રોજ ધ્યાન માં બેસવું જોઈએ.
