Garlic Price Hike: ટામેટા અને ડુંગળી બાદ હવે લસણે રસોડાનું બજેટ બગાડ્યું છે. છેલ્લા કેટલાક અઠવાડિયાથી દેશભરમાં લસણના ભાવમાં વધારો થઈ રહ્યો છે. ક્રિસમસ, ઈદ અને નવા વર્ષ જેવા પ્રસંગો અને 14 જાન્યુઆરી પછી ફરી શરૂ થનારી લગ્નની સિઝન દરમિયાન પણ આ ભાવ વધારો ચાલુ રહેશે તેવી શક્યતા છે.
લસણના ભાવમાં બંપર વધારો (Garlic Price Hike)
લસણની વર્તમાન કિંમત ત્રણ મહિના પહેલા (રૂ. 130-150/કિલો) કરતા 2 ગણી વધી ગઈ છે. આ દિવસોમાં, દિલ્હી-મુંબઈ અને અમદાવાદ સહિત ઘણા શહેરોના છૂટક બજારોમાં, સામાન્ય લસણ રૂ. 280 થી રૂ. 300 / કિલોના ભાવે વેચાઈ રહ્યું છે, જ્યારે સારી ગુણવત્તાનું લસણ રૂ. 330 થી રૂ. 400 / કિલોના ભાવે વેચાઈ રહ્યું છે. ગત વર્ષે આ જ સિઝનમાં લસણ 60થી 80 રૂપિયાના ભાવે વેચાઈ રહ્યું હતું.
લસણના ભાવમાં આટલો ઉછાળો કેમ?
આખો ખેલ ‘માગ અને પુરવઠા’નો છે. લસણ મર્ચન્ટ એસોસિએશનના એક સભ્યએ જણાવ્યું કે ઠંડીના વાતાવરણ અને તહેવારો અને લગ્નની મોસમને કારણે લસણની માંગ વધે છે. માંગ પ્રમાણે પુરવઠો મળે તો કોઈ વાંધો નથી, પરંતુ આ દિવસોમાં પુરવઠો ઓછો છે.
મધ્યપ્રદેશમાં સૌથી વધુ ઉત્પાદન, પરંતુ…
દેશમાં લસણની ખેતી મુખ્યત્વે મધ્યપ્રદેશ, છત્તીસગઢ, ગુજરાત, તમિલનાડુ, રાજસ્થાન અને કર્ણાટકમાં થાય છે, પરંતુ લસણનું સૌથી વધુ ઉત્પાદન મધ્ય પ્રદેશમાં થાય છે. દેશના કુલ 31.64 લાખ ટન લસણ ઉત્પાદનમાંથી 62.85% એકલા મધ્યપ્રદેશના ખેડૂતો જ ઉત્પાદન કરે છે.
લસણની ખેતી રવિ અને ખરીફ એમ બે પાક સિઝનમાં થાય છે. ખરીફ સીઝનમાં તેના છોડને જૂન-જુલાઈ મહિનામાં રોપવામાં આવે છે. લણણી સપ્ટેમ્બર-ઓક્ટોબરમાં થાય છે. ત્યારબાદ રવી સિઝનના લસણનું વાવેતર સપ્ટેમ્બરથી નવેમ્બર વચ્ચે કરવામાં આવે છે, જ્યારે તેની લણણી ફેબ્રુઆરીથી માર્ચ દરમિયાન કરવામાં આવે છે. પરંતુ આ વર્ષે વાવણીમાં વિલંબ થયો છે, જેની સીસી અસર ઉત્પાદનને થઈ છે.
લસણની ખેતીના ઇન્સ અને આઉટ્સ સમજો
મંદસૌરના ખેડૂતે જણાવ્યું કે રવિ સિઝનમાં સ્થાનિક બિયારણ સાથે વાવણી પર ખેતીનો સરેરાશ ખર્ચ રૂ. 80 હજાર/બીઘા હતો, જ્યારે ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા (ઉંટ) બીજ સાથે વાવણીનો સરેરાશ ખર્ચ રૂ. 1 લાખ/બીઘા હતો.
એક બીઘામાં સરેરાશ 12 ક્વિન્ટલની ઉપજને ધ્યાનમાં લેતા, સામાન્ય લસણની કિંમત રૂ. 67/કિલો છે અને સારી ગુણવત્તાવાળા લસણની કિંમત (Garlic Price) રૂ. 83/કિલો છે. આવી સ્થિતિમાં બજારભાવ રૂ.100 થી 150 થાય તો ખેડૂતોને રાહત થશે.
દેશના સૌથી મોટા લસણ બજારની સ્થિતિ
દેશનું સૌથી મોટું લસણ બજાર મધ્યપ્રદેશના મંદસૌરમાં છે. અહીં લસણ 12,000-15,000 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલના ભાવે (Garlic Price) વેચાઈ રહ્યું છે. મંદસૌરના ખેડૂત કહે છે કે લસણની ખેતી ખેડૂતો માટે સટ્ટા સમાન છે. સરેરાશ, ચાર વર્ષમાં એકવાર ભાવ એટલો ઘટે છે કે લસણને ફેંકી દેવું પડે છે. બીજા વર્ષમાં ખર્ચ વધી જાય છે. ત્રીજા વર્ષે યોગ્ય નફો છે અને પછી ચોથા વર્ષે ખૂબ જ ઊંચો નફો છે.
આખરે લસણ ક્યારે સસ્તું થશે?
ખેડૂતોનું કહેવું છે કે આ વર્ષે મધ્યપ્રદેશ અને ઉત્તર ભારતના રાજ્યોમાં ચોમાસામાં વિલંબ થવાથી અને લસણ પર જોખમ હોવાને કારણે લસણના વાવેતરમાં વિલંબ થયો હતો. તેથી ખરીફ લસણ સપ્ટેમ્બર મહિનાને બદલે નવેમ્બરના છેલ્લા સપ્તાહમાં બજારમાં આવ્યું હતું.
હાલમાં બજારમાં ખરીફ સિઝનના લસણની આવક છે, જ્યારે વાવણીમાં વિલંબને કારણે રવિ સિઝનના લસણના પુરવઠામાં વિલંબ થઈ રહ્યો છે. લસણ મર્ચન્ટ એસોસિએશનના જનરલ સેક્રેટરીના જણાવ્યાનુસાર નવો પાક જાન્યુઆરીના અંતમાં અથવા ફેબ્રુઆરીના શરૂઆતના સપ્તાહમાં આવશે. ફેબ્રુઆરી સુધીમાં લસણના ભાવમાં ઘટાડો થવાની શક્યતા છે.
વધુ સમાચાર માટે – અહી કલિક કરો, YouTube શોર્ટ્સ માટે – અહી કિલક કરો અને હિંદી સમાચાર વાંચવા – અહી ક્લિક કરો