પાંચ રાજ્યો મા 7 થી 30 નવેમ્બર વચ્ચે ચૂંટણી યોજાશે અને 3જી ડિસેમ્બરે ખબર પડશે કે કયા રાજ્યમાં કયો પક્ષ સરકાર બનાવશે. ચૂંટણી પંચે સોમવારે (9 ઓક્ટોબર, 2023) ચૂંટણી રાજ્યો ની તારીખોની જાહેરાત કરી છે. આ સાથે જ ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP)એ મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન અને છત્તીસગઢ માટે ઉમેદવારોની નવી યાદી પણ બહાર પાડી છે. ચોથી યાદી મધ્યપ્રદેશ અને બીજી યાદી છત્તીસગઢ માટે જાહેર કરવામાં આવી છે. જો કે હજુ સુધી રાજસ્થાનમાં ભાજપ ની પ્રથમ યાદી જ આવી છે. રાજસ્થાનમાં પણ એમપી અને છત્તીસગઢની જેમ પાર્ટીએ સાંસદોને વિધાનસભા ચૂંટણી લડાવવાનો નિર્ણય કર્યો છે. ભાજપે ત્રણ રાજ્યોમાં 4 કેન્દ્રીય મંત્રીઓ સહિત 18 સાંસદોને મેદાનમાં ઉતારીને હરીફાઈને કપરી બનાવી છે.
2018ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં આ ત્રણેય રાજ્યોમાં ભાજપને હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. જો કે, રાજસ્થાન અને મધ્યપ્રદેશમાં, ભાજપે હજી પણ કોંગ્રેસને જોરદાર ટક્કર આપી હતી, પરંતુ છત્તીસગઢમાં ભાજપની હાલત ખૂબ જ ખરાબ હતી અને તે માત્ર 15 બેઠકો જ જીતી શકી હતી. આ તમામ કારણોને લીધે આ વખતે પાર્ટી દરેક પગલાને ગંભીરતાથી લઈ રહી છે અને સાંસદોને મેદાનમાં ઉતારીને પ્રયોગ કરવા જઈ રહી છે. એક વાત જોવા જેવી છે કે ભાજપે અત્યાર સુધી જે બેઠકો માટે સાંસદો પર દાવ લગાવ્યો છે તેમાં તે બેઠકોનો સમાવેશ થાય છે કે જેના પર ભાજપ ગત ચૂંટણીમાં હારી હતી અથવા તે બેઠકો કે જ્યાં ભાજપની મજબૂત લીડ હતી. સારું ચાલો હવે જાણીએ કે બીજેપીએ ક્યા રાજ્યમાંથી ક્યા સાંસદને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે.
રાજસ્થાન
ભાજપે સોમવારે અહીં 41 ઉમેદવારોની પ્રથમ યાદી બહાર પાડી. ગત ચૂંટણીમાં 39 બેઠકો એવી છે કે જેના પર ભાજપનો પરાજય થયો હતો. માત્ર એક સીટ પર ભાજપના ધારાસભ્યો છે, જ્યારે એક એવી સીટ છે જેના પર પેટાચૂંટણીમાં ભાજપનો પરાજય થયો હતો. લોકસભા ચૂંટણીમાં ભાજપના સાંસદ નરેન્દ્ર કુમારની જીત અને કોંગ્રેસના ઉમેદવાર પેટાચૂંટણીમાં જીત્યા બાદ આ બેઠક ખાલી પડી હતી. આ સિવાય આ વખતે ભાજપના 7 સાંસદો વિધાનસભાની ચૂંટણી લડશે. તેમાં ઝુંઝુનુના સાંસદ નરેન્દ્ર કુમાર, પૂર્વ કેન્દ્રીય મંત્રી અને જયપુર ગ્રામીણના સાંસદ રાજ્યવર્ધન રાઠોડ, રાજસમંદના સાંસદ દિયા કુમારી, જાલોરના સાંસદ દેવજી પટેલ, રાજ્યસભાના સાંસદ કિરોરી લાલ મીના, અલવરના સાંસદ બાબા બાલકનાથ અને અજમેરના સાંસદ ભગીરથ ચૌધરીનો સમાવેશ થાય છે.
કયા સાંસદને ક્યાંથી મેદાનમાં ઉતાર્યા?
દિયા કુમારી- વિદ્યાધર નગર
ભગીરથ ચૌધરી- કિશનગઢ
કિરોરી લાલ મીના- સવાઈ માધોપુર
દેવી પટેલ- સાંચોર
નરેન્દ્ર કુમાર- માંડવા
રાજ્યવર્ધન રાઠોડ- જોટવારા
બાબા બાલકનાથ- તિજારા
ગત વખતે આ બેઠકો પર શું સ્થિતિ હતી?
ગત વિધાનસભા ચૂંટણીમાં આ સાતમાંથી 5 બેઠકો પર ભાજપનો પરાજય થયો હતો. ગત વખતે જોટવારાથી કોંગ્રેસના લાલચંદ કટારિયા જીત્યા હતા. અગાઉ અહીં ભાજપના રાજપાલ સિંહ શેખાવત ધારાસભ્ય હતા. પાર્ટીએ 2023ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં આ સીટ પર રાજ્યવર્ધન રાઠોડને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે. તિજારા બેઠક પણ અગાઉ ભાજપ પાસે હતી અને મમન સિંહ ધારાસભ્ય હતા. જો કે ગત ચૂંટણીમાં અહીંથી બસપાના સંદીપ કુમારની જીત થઈ હતી. બસપાના ઉમેદવાર દીપ સિંહે કિશનગઢ બેઠક પર જીત મેળવી હતી, જેના પર ભાજપના રામહેત સિંહ ધારાસભ્ય હતા. કોંગ્રેસના ડેનિશ અબ્રારાએ સવાઈ માધોપુર બેઠક પર જીત મેળવી હતી, જ્યારે અગાઉ બીજેપીના રાજકુમારી દિવ્યા કુમારી અહીંથી ધારાસભ્ય હતા. સાંચોર બેઠક પરથી કોંગ્રેસના ઉમેદવાર સુખરામ પણ જીત્યા હતા. આ સિવાય બીજેપીના નરપત સિંહ અને નરેન્દ્ર કુમાર અનુક્રમે વિદ્યાધર નગર અને મંડાવા સીટ પર જીત્યા હતા, પરંતુ પાર્ટીએ આ વખતે વિદ્યાધર નગર સીટ પર સાંસદ દિયા કુમારીને ટિકિટ આપી છે.
નરપતસિંહ રાજવીનું નામ યાદીમાં નથી. જો કે મંડાવા બેઠક જીતવાની જવાબદારી ફરી નરેન્દ્ર કુમારને સોંપવામાં આવી છે. તેઓ સતત બે ટર્મથી અહીં ધારાસભ્ય રહ્યા છે, છેલ્લી વખત તેઓ ભાજપની ટિકિટ પર ચૂંટણી લડ્યા હતા અને 2013માં તેઓ અપક્ષ ઉમેદવાર તરીકે ચૂંટણી લડ્યા હતા. 2019 માં, તેઓ ભાજપની ટિકિટ પર ઝુનઝુનુથી લોકસભાની ચૂંટણી લડ્યા અને જીત્યા. આ પછી મંડાવા બેઠક પર પેટાચૂંટણી યોજાઈ હતી, પરંતુ પાર્ટીને હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો.
છત્તીસગઢ
છત્તીસગઢમાં 7 અને 17 નવેમ્બરે બે તબક્કામાં મતદાન થશે. આ વખતે રાજ્યમાં એક કેન્દ્રીય મંત્રી સહિત ભાજપના 4 સાંસદો મેદાનમાં છે. પાર્ટીએ સોમવારે 64 ઉમેદવારોની બીજી યાદી જાહેર કરી છે. જેમાં એક કેન્દ્રીય મંત્રી અને બે સાંસદોના નામ પણ સામેલ છે. અત્યાર સુધીમાં, ભાજપે રાજ્યની 90 માંથી 85 વિધાનસભા બેઠકો માટે તેના ઉમેદવારોના નામ જાહેર કર્યા છે. બંને લિસ્ટમાં સુરગુજાના સાંસદ અને કેન્દ્રીય મંત્રી રેણુકા સિંહને ભરતપુર-સોનહટ બેઠક પરથી ટિકિટ આપવામાં આવી છે. રાયગઢના સાંસદ ગોમતી સાઈને પથલગાંવ અને બીજેપીના પ્રદેશ અધ્યક્ષ અને બિલાસપુરના સાંસદ અરુણ સાઓને લોરમી સીટના ઉમેદવાર બનાવવામાં આવ્યા છે. આ ઉપરાંત પાર્ટીએ પાટણ બેઠક પરથી મુખ્યમંત્રી ભૂપેશ બઘેલ સામે દુર્ગ વિજય બઘેલ ભાજપના સાંસદને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે.
કોને ક્યાંથી ટિકિટ મળી?
રેણુકા સિંહ- ભરતપુર- સોનહટ
ગોમતી સાઈ- પત્થલગાંવ
અરુણ સાવ- લોરમી
વિજય બઘેલ- પાટણ
છેલ્લી વખત પરિણામો શું હતા?
છત્તીસગઢમાં, પાર્ટીએ તે તમામ બેઠકો ગુમાવી હતી જેના પર ભાજપે છેલ્લી ચૂંટણીમાં તેના સાંસદોને ધારાસભ્ય ટિકિટ આપી હતી. ભરતપુર- સોનહટ કોંગ્રેસના ઉમેદવાર ગુલાબ કામરાવ જીત્યા હતા અને અગાઉ આ બેઠક ભાજપના ચંપાદેવી પાવલે પાસે હતી. પથલગાંવ સીટ પણ કોંગ્રેસે જીતી હતી. રામપુકર સિંહ ઠાકુર જીત્યા હતા. અગાઉ ભાજપના શિવશંકર પેનકર અહીંથી ધારાસભ્ય હતા. લોરમી સીટ BSPની છે
લોરમી બેઠક BSPના ધરમજીત સિંહે જીતી હતી. જોકે, અગાઉ ભાજપના તોખાન સાહુ ધારાસભ્ય હતા. આ ઉપરાંત પાટણ બેઠક પરથી કોંગ્રેસના ભૂપેશ બઘેલ જીત્યા હતા અને અગાઉ પણ તેઓ અહીંથી ધારાસભ્ય હતા.
મધ્યપ્રદેશ
મધ્યપ્રદેશમાં 17 નવેમ્બરે એક જ તબક્કામાં મતદાન થશે. ગત ચૂંટણીમાં ભાજપે 109 બેઠકો જીતીને કોંગ્રેસને ટક્કર આપી હતી. પાર્ટી છેલ્લા 15 વર્ષથી રાજ્યની વિધાનસભા ચૂંટણી જીતી રહી છે, પરંતુ છેલ્લી ચૂંટણીમાં હાર બાદ પાર્ટી કોઈ ભૂલ કરવાના મૂડમાં નથી. આ કારણે પાર્ટીએ રાજ્યમાં ત્રણ કેન્દ્રીય મંત્રીઓ સહિત સાત સાંસદોને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે. ચાર મોટા ચહેરાઓનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે, જેમનો રાજ્યની રાજનીતિમાં ઘણો દબદબો છે. જેમાં કેન્દ્રીય મંત્રી નરેન્દ્ર સિંહ તોમર, પ્રહલાદ સિંહ પટેલ, સતના સીટના સાંસદ ગણેશ સિંહ અને સિધી રીતિ પાઠકનો સમાવેશ થાય છે. આ સિવાય લોકસભાના ચીફ વ્હીપ અને સાંસદ રાકેશ સિંહ, નિમાડના સાંસદ ઉદય પ્રતાપ સિંહ અને આદિવાસી ચહેરો અને કેન્દ્રીય મંત્રી ફગ્ગન સિંહ કુલસ્તે વિધાનસભા ચૂંટણી લડવાના છે. પાર્ટીએ મોટા ચહેરાઓમાં રાષ્ટ્રીય મહાસચિવ કૈલાશ વિજયવર્ગીયને પણ મેદાનમાં ઉતાર્યા છે.
ક્યા સાંસદને ટિકિટ ક્યાંથી મળી
નરેન્દ્ર સિંહ તોમર- દિમાની
પ્રહલાદ પટેલ- નરસિંહપુર
ફગ્ગન સિંહ કુલસ્તે- નિવાસ
રાકેશ સિંહ- જબલપુર પશ્ચિમ
ગણેશ સિંહ- સતના
રીતિ પાઠક-સિધી
ઉદય પ્રતાપ સિંહ- ગદવારા
છેલ્લી વખત પરિણામો શું હતા?
આ વખતે, ભાજપે જે સાત બેઠકો પર સાંસદો ઉભા રાખ્યા છે, તેમાંથી પાંચ પર ભાજપની હાર થઈ છે અને પક્ષ પાસે માત્ર બે પર ધારાસભ્યો છે. ચાર બેઠકો એવી છે જે પાર્ટીએ 2013માં જીતી હતી. કેન્દ્રીય મંત્રી જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાના નજીકના ગણાતા કોંગ્રેસના ગિરરાજ દંતોતિયાએ મોરેના ક્ષેત્રની દિમાની બેઠક પર જીત મેળવી હતી. તેમણે પણ વર્ષ 2020માં સિંધિયા સાથે કોંગ્રેસમાંથી રાજીનામું આપી દીધું હતું અને ફરીથી પેટાચૂંટણીમાં આ બેઠક પરથી ચૂંટણી લડી હતી, પરંતુ હારી ગયા હતા. ભાજપના જાલમસિંહ પટેલ ઉર્ફે મુન્ના ભૈયા નરસિંહપુરથી જીત્યા હતા અને અગાઉ પણ આ જ ધારાસભ્ય હતા. આ વખતે પાર્ટીએ તેમની ટિકિટ રદ કરીને તેમના ભાઈ અને કેન્દ્રીય મંત્રી પ્રહલાદ પટેલને ટિકિટ આપી છે. કોંગ્રેસના ડો.અશોક મારસ્કોલે નિવાસસ્થાનેથી જીત્યા હતા. તેમના પહેલા ભાજપના રામપ્યારે કુલસ્તે અહીંથી ધારાસભ્ય હતા.
હાલમાં કોંગ્રેસના તરૂણ ભનોટ જબલપુર પશ્ચિમ બેઠક પરથી ધારાસભ્ય છે અને અગાઉ પણ તેઓ ત્યાંના ધારાસભ્ય હતા. કોંગ્રેસના દિગ્ગજ નેતા સિદ્ધાર્થ સુખીલાલ સતના બેઠક પર ધારાસભ્ય છે, તેમના પહેલા આ બેઠક ભાજપ પાસે હતી અને શંકરલાલ તિવારી ધારાસભ્ય હતા. બીજેપીના કેદારનાથ શુક્લા સીધીના ધારાસભ્ય છે અને અગાઉ પણ અહીંથી જીત્યા હતા. જો કે આ વખતે પાર્ટીએ સાંસદ રીતિ પાઠકને મેદાનમાં ઉતારવાનો નિર્ણય કર્યો છે. કોંગ્રેસના સુનિતા પટેલ ગડવારા બેઠક પરથી જીત્યા હતા અને તેમના પહેલા ભાજપના ગોવિંદસિંહ પટેલ અહીંથી ધારાસભ્ય હતા.