હેટ સ્પીચની વધતી ઘટનાઓના અંગે SCએ ગુજરાત, કેરળ, નાગાલેન્ડ અને તમિલનાડુને નોટિસ ફટકારી

Hate Speech : દેશભરમાં હેટ સ્પીચની વધતી જતી ઘટનાઓના મામલામાં સુપ્રીમ કોર્ટે ગુજરાત, કેરળ, નાગાલેન્ડ અને તમિલનાડુને નોટિસ ફટકારી છે. સુપ્રીમ કોર્ટે રાજ્યોને પૂછ્યું કે, તેઓ જણાવે કે તેમણે નોડલ ઓફિસરની નિમણૂક કરી છે કે નહીં? સુપ્રીમ કોર્ટમાં આ કેસની આગામી સુનાવણી 5 ફેબ્રુઆરી 2024ના રોજ થશે.

કેન્દ્ર સરકારે સ્ટેટસ રિપોર્ટ ફાઈલ કરીને કહ્યું કે 28 રાજ્યોએ નોડલ ઓફિસરની નિમણૂક કરી છે. ASG કેએમ નટરાજને કોર્ટને જણાવ્યું કે ગુજરાત, કેરળ, નાગાલેન્ડ, પશ્ચિમ બંગાળ હજુ સુધી તેમનો જવાબ દાખલ કર્યો નથી. નોડલ અધિકારીઓની નિમણૂક અંગે પણ કોઈ માહિતી નથી. સુપ્રીમ કોર્ટે પૂછ્યું કે કેટલા રાજ્યોએ તેમના જવાબો દાખલ કર્યા છે. બંગાળ સરકારે કોર્ટને કહ્યું કે તેણે નોડલ ઓફિસરની નિમણૂક કરી છે.

નફરત ફેલાવનારા ભાષણોના (Hate Speech) બહુવિધ ઉદાહરણોને ટાંકીને વ્યક્તિઓ અને જૂથો દ્વારા દાખલ કરાયેલી અરજીઓની સુનાવણી કરતા, ન્યાયમૂર્તિ સંજીવ ખન્નાના નેતૃત્વ હેઠળની બેન્ચે જણાવ્યું હતું કે, “અમે દ્વેષપૂર્ણ ભાષણોની સમસ્યા પર સમગ્ર ભારતમાં દેખરેખ રાખી શકતા નથી. ભારત જેવા મોટા દેશમાં ચોક્કસપણે સમસ્યાઓ હશે. પરંતુ પ્રશ્ન પૂછવો જોઈએ કે શું અમારી પાસે આનો સામનો કરવા માટે કોઈ વહીવટી તંત્ર છે.”

નફરત ફેલાવનારા ભાષણો પર પગલાં લેવા જોઈએઃ સુપ્રીમ કોર્ટ

સર્વોચ્ચ અદાલતે બુધવારે કહ્યું હતું કે હેટ સ્પીચ (Hate Speech) ના કોઈપણ અને તમામ સ્વરૂપો સામે પગલાં લેવા જોઈએ, કારણ કે તે નફરત ફેલાવનારા ભાષણોને કાબૂમાં રાખવા માટે એક પદ્ધતિ બનાવવાની માંગ કરતી અરજીઓ પર સુનાવણી કરવા ફેબ્રુઆરીમાં કરવામાં આવશે.

ASG કેએમ નટરાજે જણાવ્યું હતું કે 11 ઓક્ટોબરના રોજ ગૃહ સચિવે તમામ રાજ્યોની બેઠક બોલાવી હતી અને લેવાના પગલાં અને અનુપાલન અહેવાલો ફાઇલ કરવાની જરૂરિયાત વિશે માહિતી આપી હતી. જસ્ટિસ સંજીવ ખન્નાએ કહ્યું કે અમે રાજ્યોને નોટિસ પાઠવીશું, રાજ્યોએ જણાવવું જોઈએ કે નોડલ ઓફિસરની નિમણૂક કરવામાં આવી છે કે નહીં.

અરજદાર તરફથી હાજર રહેલા એડવોકેટ નિઝામ પાશાએ કહ્યું કે જો કોઈ વ્યક્તિ દ્વેષપૂર્ણ ભાષણ (Hate Speech) આપે છે તો તેને ફરીથી સભાઓને સંબોધિત કરવાની છૂટ છે. જસ્ટિસ ખન્નાએ કહ્યું કે અમે વ્યક્તિગત કેસનો સામનો કરી શકતા નથી, તમે સંબંધિત હાઈકોર્ટમાં જઈ શકો છો.

અત્રે ઉલ્લેખનીય છે કે, 2018 માં તહસીન પૂનાવાલા કેસમાં, સુપ્રીમ કોર્ટે રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને વિગતવાર નિર્દેશો આપ્યા હતા અને તેમને નફરતના ગુનાઓ અટકાવવા અને ગુનાની નોંધણી માટે જવાબદાર નોડલ અધિકારીની નિમણૂક કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો.