Old Pension Scheme: લાંબા સમયથી દેશભરમાં જૂની પેન્શન યોજના (OPS)ને ફરીથી લાગુ કરવાની માંગ કરવામાં આવી રહી છે. આ અંગે સમગ્ર દેશમાં રાષ્ટ્રીય સ્તરે આંદોલન ચાલી રહ્યું છે. જ્યારે પણ ચૂંટણીની મોસમ નજીક આવે છે ત્યારે તેની માંગ વધુ તીવ્ર બને છે.
આવી સ્થિતિમાં, આગામી લોકસભા ચૂંટણી (2024) ને ધ્યાનમાં રાખીને, જૂની પેન્શન યોજનાને નવેસરથી લાગુ કરવાની માંગને લઈને ચર્ચા શરૂ થઈ છે. એક તરફ સરકાર જૂની પેન્શન લાગુ (Old Pension Scheme) કરવાની તરફેણમાં દેખાતી નથી તો બીજી તરફ ચૂંટણીના માહોલમાં વિપક્ષી પાર્ટીઓ જૂની પેન્શન સિસ્ટમ પુનઃસ્થાપિત કરવાના મુદ્દે સતત રાજકારણ કરી રહી છે. આવનારી ચૂંટણીઓમાં પણ અમુક પક્ષ પોતાની પુનઃસ્થાપનાનો મુદ્દો ઉઠાવીને મતદારોને રીઝવવાનો પ્રયાસ કરી શકે છે.
આવી સ્થિતિમાં, લોકસભાની ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખીને, શું કેન્દ્રની મોદી સરકાર કર્મચારીઓની માંગને ધ્યાનમાં રાખીને ફરી એકવાર જૂનું પેન્શન (Old Pension Scheme) પરત લાવી શકશે? આ પ્રશ્ન એટલા માટે ઉભો થઈ રહ્યો છે કારણ કે પગારદાર અને પેન્શનરો એક મોટી મતદાર શ્રેણી છે. ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખીને સરકાર તેમને રીઝવવાના પ્રયાસો કરતી રહે છે.
ઘણા રાજ્યોમાં કર્મચારીઓ જૂની પેન્શન યોજનાને પુનઃસ્થાપિત કરવાની માંગ કરી રહ્યા છે. આખરે શા માટે કર્મચારીઓ નવી પેન્શન યોજના છોડીને ફરી જૂની પેન્શનની માંગણી કરી રહ્યા છે? શું સરકાર તેમની માંગનો ઉકેલ લાવવાનો પ્રયાસ કરશે? દેશભરમાં ફરી એકવાર જૂની પેન્શન યોજના લાગુ કરવામાં આવે તો સરકારી કર્મચારીઓને શું લાભ મળશે? આ તમામ સવાલોના જવાબ અમે તમને આપવા જઈ રહ્યા છીએ.
જૂની પેન્શન યોજના (Old Pension Scheme) શું છે?
જૂની પેન્શન યોજના એટલે કે જૂની પેન્શન યોજના (OPS) હેઠળ, વર્ષ 2004 પહેલા, સરકાર કર્મચારીઓને નિવૃત્તિ પછી નિશ્ચિત પેન્શન આપતી હતી. આ પેન્શન નિવૃત્તિ સમયે કર્મચારીના પગાર પર આધારિત હતું. આ યોજના હેઠળ, નિવૃત્ત કર્મચારીના મૃત્યુ પછી, તેના પરિવારના સભ્યોને પણ પેન્શન આપવામાં આવતું હતું. જો કે, જૂની પેન્શન યોજના 1 એપ્રિલ 2004 ના રોજ બંધ કરવામાં આવી હતી. તેનું સ્થાન રાષ્ટ્રીય પેન્શન યોજનાએ લીધું છે. જે બાદ તેને પરત ખેંચવાની માંગ ઘણી પ્રબળ બની રહી છે. સાથે જ જૂની પેન્શન સ્કીમ લાગુ કરવાની સતત માંગ કરવામાં આવી રહી છે.
Old Pension Scheme: જૂની પેન્શન યોજનાના લાભો
OPS યોજના હેઠળ કર્મચારીઓને તેમના પગારની અડધી રકમ નિવૃત્તિ સમયે પેન્શન તરીકે આપવામાં આવે છે.
જૂની પેન્શન યોજનામાં જો કોઈ કર્મચારીનું નિવૃત્તિ પછી મૃત્યુ થાય છે તો તેના પરિવારને પેન્શનની રકમ આપવામાં આવે છે.
આ યોજનામાં પેન્શન આપવા માટે કર્મચારીઓના પગારમાંથી કોઈપણ પ્રકારની કપાત કરવામાં આવતી નથી.
OPSમાં, નિવૃત્તિ સમયે, કર્મચારીઓના છેલ્લા મૂળભૂત પગારના 50 % અથવા અડધો ભાગ પેન્શન તરીકે આપવામાં આવે છે.
આ યોજના દ્વારા, તબીબી ભથ્થું અને નિવૃત્તિ પછી તબીબી બિલની ભરપાઈની સુવિધા પણ પ્રદાન કરવામાં આવે છે.
આ યોજના હેઠળ, નિવૃત્ત કર્મચારીને 20 લાખ રૂપિયા સુધીની ગ્રેચ્યુઇટી રકમ આપવામાં આવે છે.
OPS પુનઃસ્થાપન પર સરકારે ફરી પોતાનું વલણ સ્પષ્ટ કર્યું
જો કે, OPS યોજનાને ફરીથી લાગુ કરવા અંગે સરકારે ફરી એકવાર પોતાનું વલણ સ્પષ્ટ કર્યું છે. જૂની પેન્શન યોજનાને પુનઃસ્થાપિત કરવાના મુદ્દે લોકસભામાં ઉઠાવવામાં આવેલા પ્રશ્નના જવાબમાં નાણા રાજ્ય મંત્રી પંકજ ચૌધરી (Pankaj Chaudhary) એ કહ્યું કે સરકાર પાસે આવો કોઈ પ્રસ્તાવ નથી. RBIએ OPS વિશે પણ ચેતવણી આપી હતી.
તે જ સમયે, ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) એ જૂની પેન્શન યોજના (OPS) વિશે પણ ચેતવણી આપી છે. આરબીઆઈએ કહ્યું છે કે આનો અમલ કરવાથી રાજ્યોના નાણાં પર ઘણું દબાણ આવશે અને વિકાસ સંબંધિત ખર્ચાઓ માટેની તેમની ક્ષમતા મર્યાદિત થઈ જશે. આરબીઆઈના રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ રીતે રાજ્યોની જૂની પેન્શનમાં પરત આવવું એ પાછળનું એક મોટું પગલું હશે.
વધુ સમાચાર માટે – અહી કલિક કરો, YouTube શોર્ટ્સ માટે – અહી કિલક કરો અને હિંદી સમાચાર વાંચવા – અહી ક્લિક કરો