વાઘ બારસ 2023 એટલે ગોવત્સ દ્વાદશી (Govats Dwadashi) દિવાળીના ભવ્ય ઉત્સવના ઉજવણીની શરૂઆત દર્શાવે છે, અને તે ઘણા લોકોના હૃદયમાં વિશેષ સ્થાન ધરાવે છે. બોલચાલની ભાષામાં તે વાઘ બારસ તરીકે ઓળખાય છે, આ દિવસ ગાય અને વાછરડાની પૂજાને દર્શાવે છે, જે માતાની સંભાળના બંધનનું પ્રતીક છે.
ધનતેરસના એક દિવસ પહેલા ગોવત્સ દ્વાદશી (#GovatsDwadashi) ઉજવવામાં આવે છે. ગોવત્સ દ્વાદશીના દિવસે ગાય અને વાછરડાની પૂજા કરવામાં આવે છે. પૂજા પછી ગાય અને વાછરડાને ઘઉંની બનાવટો આપવામાં આવે છે. જે લોકો ગોવત્સ દ્વાદશીનું પાલન કરે છે તેઓ દિવસ દરમિયાન કોઈપણ ઘઉં અને દૂધની બનાવટો ખાવાથી દૂર રહે છે. ગોવત્સ દ્વાદશીને નંદિની વ્રત તરીકે પણ મનાવવામાં આવે છે. નંદિની હિંદુ ધર્મમાં દૈવી ગાય છે.
- વાઘ બારસ 2023 (Govats Dwadashi Muhurat) તિથિ અને મુહૂર્ત :
વાઘ બારસ 2023 (#VaghBaras) 09 નવેમ્બર 2023 ના રોજ ઉજવવામાં આવશે. ગોવત્સ દ્વાદશીને બચ બારસ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. પ્રદેશોમાં નામમાં ભિન્નતા હોઈ શકે છે, પરંતુ તહેવાર સાથે સંકળાયેલી માન્યતાઓ અને સંસ્કારો લગભગ દરેક પ્રદેશમાં સમાન છે. પરંતુ ચાલો પહેલા જાણીએ ગોવત્સ દ્વાદશી 2023ની તારીખ અને મુહૂર્ત…
Vagh Barash (Govatsa Dwadashi) | Date and Time |
વાઘ બારસ Govatsa Dwadashi | 09/11/2023 |
તિથીની શરૂઆત : Govatsa Dwadashi Tithi Starts from | 10:41 AM – 9 નવેમ્બર, 2023 |
તિથીની સમાપ્ત : Govatsa Dwadashi Tithi Ends at | 12:35 PM- 10 નવેમ્બર, 2023 |
પ્રદોષ કાળ મુહૂર્ત : Pradosh Kaal Govatsa Dwadashi Muhurat | 05:59 PM થી 08:26 PM – 9 નવેમ્બર |
પૂજા સમયગાળો : Duration | 02 કલાક 27 મિનિટ |
- વાઘ બારસ 2023 (Govats Dwadashi) નું મહત્વ :
ગાયને હિન્દુ પૌરાણિક કથાઓમાં પૂજનીય માનવામાં આવે છે અને તેને પરમાત્માનું સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે. દેશના વિવિધ ભાગોમાં, આ દિવસને વાઘ બારસ, વસુ બારસ, ગોવત્સ દ્વાદશી અથવા નંદિની વ્રત તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. જો કે, આ ભારતના મહારાષ્ટ્ર રાજ્યમાં સૌથી વધુ વ્યાપકપણે આ દિવસ મનાવવામાં આવે છે.
સમુદ્ર મંથનની પૌરાણિક કથા, જે દરમિયાન દેવતાઓ અને દાનવોએ સમુદ્ર મંથન કરીને અમૃત શોધવા માટે સ્પર્ધા કરી હતી, એવું માનવામાં આવે છે કે આ ઘટનાને દરમિયાન આકાશી ગાય કામધેનુની પણ ભેટ મળી હતી. જે સપ્ત ઋષિને આપવામાં આવી હતી. માતૃત્વ, ફળદ્રુપતા, દિવ્યતા અને ભરણપોષણના આશીર્વાદ સાથે સંકળાયેલી કામધેનુ વિપુલતાની દેવી માનવામાં આવે છે જેમાં હિંદુ માન્યતા પ્રમાણે અનેક દેવી-દેવતાના વાસ છે.
- વાઘ બારસ 2023 (Govats Dwadashi) નો ઇતિહાસ :
ભવિષ્ય પુરાણમાં ગોવત્સ દ્વાદશીની કથાનો ઉલ્લેખ છે. ભવિષ્ય પુરાણમાં, આપણને નંદિની, દૈવી ગાય અને તેના વાછરડાઓની વાર્તાનો ઉલ્લેખ મળે છે. હિંદુ ધર્મમાં ગાયને ખૂબ જ પવિત્ર માનવામાં આવે છે. તેઓને પવિત્ર માતા તરીકે પણ પૂજવામાં આવે છે કારણ કે તેઓ માનવજાતને પોષણ આપે છે.
- ગોવત્સ દ્વાદશી વ્રત: બાળકોના લાંબા આયુષ્ય માટે :
દર વર્ષે આ સમયની આસપાસ મહિલાઓ તેમના બાળકોના લાંબા આયુષ્યની ખાતરી કરવા માટે ઉપવાસ કરે છે. એવી વ્યાપક માન્યતા છે કે જો કોઈ નિઃસંતાન દંપતી તેમનો સમય અને શક્તિ ગોવત્સ દ્વાદશી પૂજા કરવા અને ગોવત્સ દ્વાદશી (વાઘ બારસ 2023) તિથિના રોજ ઉપવાસ કરે છે, તેઓ બાળકો સાથે આશીર્વાદ મેળવે છે.
- વાઘ બારસ 2023 (ગોવત્સ દ્વાદશી) પૂજાવિધિ :
નીચે આપેલા મુદ્દાઓ દ્વારા ગોવત્સ દ્વાદશી (Govats Dwadashi) ના દિવસે શું કરવું અને શું ન કરવું તે સમજો.
- ગોવત્સ દ્વાદશીના દિવસે ગાયની પૂજા કરવામાં આવે છે. તેમને સ્નાન કરાવ્યા બાદ તેમના કપાળ પર સિંદૂર લગાવવામાં આવે છે. ગાયો અને તેમના વાછરડાઓને પછી તેજસ્વી વસ્ત્રો અને ફૂલોના માળાથી સુંદર રીતે શણગારવામાં આવે છે.
- ગોવત્સા દ્વાદશીના દિવસે જો ગાય ન મળે તો ભક્તો માટીમાંથી ગાય અને તેના વાછરડાની મૂર્તિઓ પણ બનાવે છે. આ માટીની મૂર્તિઓને પછી કુમકુમ અને હળદરથી શણગારવામાં આવે છે. સાંજે આરતી કરવામાં આવે છે.
- ગાયોને ચણા અને અંકુરિત મૂંગ જેવા વિવિધ પ્રસાદ આપવામાં આવે છે. આ પ્રસાદને પૃથ્વી પર નંદિનીનું પ્રતિક માનવામાં આવે છે.
- ભક્તો શ્રી કૃષ્ણની પણ પૂજા કરે છે, જેઓ ભગવાન વિષ્ણુના અવતાર છે અને ગાયો માટે ઊંડો કૃતજ્ઞતા અને પ્રેમ ધરાવે છે.
- મહિલાઓ આ દિવસે પોતાના બાળકોની સુખાકારી માટે વ્રત રાખે છે. તેઓ દિવસમાં માત્ર એક જ વાર ખાઈ શકે છે. નંદિની વ્રત કરનારે રાતીજગો (આખી રાત જાગવું) જોઈએ. જો કે, જો કોઈ વ્યક્તિ સૂવા માંગે છે, તો તેણે જમીન પર સૂવું જોઈએ અને પલંગ પર સૂવાનું ટાળવું જોઈએ.
- કેટલાક વિસ્તારોમાં, લોકો ગોવત દ્વાદશીના દિવસે ગાયનું દૂધ પીવાનું અને દહીં અને ઘીનું સેવન કરવાનું ટાળે છે.
ઉલ્લેખનીય છે કે, વાઘ દ્વાદશીમાં (વાઘ બારસ 2023) , સનાતન ધર્મના અનુયાયીઓ ગાયને તેમના પરમ દેવી તરીકે મને છે અને તેની પૂજા કરે છે. લોકો માને છે કે ગાય માતાના અપાર ઉપકાર તેમના પર છે.
#Dhanteras, #Dhanteras, #धनतेरस, #festival, Goddess Lakshmi, भगवान कुबेर, जीवन सुख, असीम कृपा, लक्ष्मी सुख, समुद्र मंथन, देवी लक्ष्मी, सुख शांति, गोवर्धन पूजा, कृपा दृष्टि, #Diwali, #Prosperity, #धनत्रयोदशी, #Satyabhama, गोवर्धन पूजा, #GovardhanPuja, भगवान श्री कृष्ण, Lord Krishna, भगवान कृष्ण,