Guru Nanak Dev Ji: અંધશ્રદ્ધા અને આડંબરના વિરોધમાં બનાવ્યો નવો ધર્મ, જાણો ગુરુ નાનક દેવની જીવનકથા

ભારતમાં વિવિધ સંસ્કૃતિઓ, ધર્મો અને જાતિઓનો સંગમ છે. સનાતન સંસ્કૃતિની ભલાઈને આધારે અનેક સંપ્રદાયો અને સંપ્રદાયોનો જન્મ થયો છે. આ સંપ્રદાયોના કારણે ભારતમાં રિવાજો અને તહેવારોની સમૃદ્ધ પરંપરા બની છે. એ જ રીતે, વિવિધ ધર્મોની સમરસતાને કારણે ભારતમાં એક એવો ધર્મ જન્મ્યો જે સર્વસમાવેશક, સમતાવાદી, જાતિવાદથી પરે અને બધાને સાથે લઈને ચાલતો હતો એટલે ખીખ ધર્મ. શીખ ધર્મ એ ધર્મ છે જેમાં ભારતના તમામ ધર્મો અને તેમના ગુણોનો સમાવેશ થાય છે. શીખ ધર્મના પ્રણેતા ગુરુ નાનક છે.

આ વર્ષે ગુરુ નાનકદેવજીની 554મી જન્મજયંતિ ઉજવવામાં આવી રહી છે. ગુરુ નાનકનો જન્મ 15 એપ્રિલ, 1469ના રોજ કાર્તિક પૂર્ણિમાના રોજ રાવી નદીના કિનારે પંજાબમાં તલવંડી નામના સ્થળે થયો હતો. ગુરુ નાનક દેવનું જન્મસ્થળ હોવાથી તલવંડીનું નામ પાછળથી બદલીને નનકા સાહિબ કરવામાં આવ્યું, હાલમાં નનકા સાહિબ પાકિસ્તાનના પંજાબ પ્રાંતમાં છે. આ વર્ષે ગુરુ નાનક દેવજીનો પ્રકાશોત્સવ 27 નવેમ્બર 2023ના રોજ ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે.

ગુરુ નાનકજી નાત-જાતના વાડા અને હિંદુ-મુસ્લિમ ધર્મના ભેદભાવની વિરોધ કરતા હતા, તેઓ મુસ્લિમ સાથી મર્દાના સાથી મળીને ભજન-કીર્તન કરતા હતા. ગુરુ  નાનકના ઉપદેશો શીખ ગ્રંથ ગુરુ ગ્રંથ સાહિબમાં, ગુરુમુખીમાં નોંધાયેલા શ્લોકોના સંગ્રહ તરીકે મળી શકે છે.

ગુરુ ગ્રંથ સાહિબને શીખ ધર્મના સર્વોચ્ચ સત્તા તરીકે પૂજવામાં આવે છે અને તેને શીખ ધર્મના અંતિમ અને શાશ્વત ગુરુ માનવામાં આવે છે. શીખ ધર્મના પ્રથમ ગુરુ તરીકે, નાનકે પુસ્તકમાં કુલ 974 સ્તોત્રોનું યોગદાન આપ્યું હતું.

• ગુરુ નાનક દેવજીને બે પુત્રો

ગુરુ નાનકજીના પિતાનું નામ કલ્યાણચંદ અથવા મહેતા કાલુજી અને માતાનું નામ ત્રિપ્તા દેવી હતું. તેને નાનકી નામની એક બહેન પણ હતી. ગુરુ નાનક દેવજી બાળપણથી જ ગંભીર સ્વભાવના અને ઊંડા વિચારક હતા. તેમણે તે સમયે પ્રચલિત સંમેલનોનો ઉગ્ર વિરોધ કર્યો. ગુરુ નાનક દેવજીના લગ્ન બટાલાની રહેવાસી સુલક્ષિણી દેવી સાથે થયા હતા. તેમને શ્રીચંદ અને લક્ષ્મીદાસ નામના બે પુત્રો હતા. ગુરુ નાનક દેવજીએ હિંદુ ધર્મમાં પ્રચલિત અંધશ્રદ્ધા અને દંભનો સખત વિરોધ કર્યો અને એક નવા ધર્મ – શીખ ધર્મની સ્થાપના કરી. એકાંતવાસની જેમ ભટકતા તેમણે દેશ અને દુનિયાના પસંદગીના ધાર્મિક સ્થળોની મુલાકાત લીધી.

તેઓ એક ધાર્મિક ગુરુ, સમાજ સુધારક, વિચારક અને દેશ અને દુનિયાને નવો રસ્તો બતાવનાર સંત હતા. તેઓ એકેશ્વરવાદમાં માનતા હતા અને કહ્યું હતું કે ભગવાન એક છે – નિરાકાર છે, તે સર્વશક્તિમાન છે અને આ અંતિમ સત્ય છે. તેમની અંતિમ ક્ષણોમાં, તેમણે બાબા લહનાને તેમના અનુગામી તરીકે જાહેર કર્યા હતા, જેઓ પાછળથી અંગદ દેવ તરીકે પ્રખ્યાત થયા હતા. ગુરુ નાનકદેવજીનું નિધન 1539માં અવિભાજિત ભારતના કરતારપુરમાં થયું હતું.

Guru Nanak Jayanti : ગુરુ નાનક જયંતિની શુભકામનાઓ, જાણો શા માટે ઉજવાય છે પ્રકાશ પર્વ

Dev Diwali 2023: દેવ દિવાળી ક્યારે છે, જાણો દેવ દિવાળીની તારીખ, પૂજા પદ્ધતિ અને મહત્વ